Ultraljubičasto zračenje je deo elektromagnetnog spektra između vidljive svetlosti i X – zračenja najvećih talasnih dužina. Talasnih je dužina od 400nm do 100nm. U homogenoj sredini, kao i u vakumu kreće se pravolinijski, brzinom svetlosti. Baš kao i svi ostali elektromagnetni talasi.
Ultraljubičasti zraci mogu posle apsorbcije izazvati prekide međumolekularnih veza, njihovu disocijaciju i rekombinaciju.
U zavisnosti od talasnih dužina, dele se u tri oblasti:
UV-A zraci – od 400nm do 315nm
UV-B zraci – od 315nm do 280nm
UV-C zraci – od 280nm do 100nm
Jedini prirodni izvor UV zračenja je Sunce, dok su vestački izvori:
– Električni luk
– Usijana tela
– Kvantni generatori
Da bi se umanjio njihov negativan efekat potrebno je očuvati ozonski omotač.
Njihova primena je širokog spektra. Primenjuju se u industriji, nauci, tehnici i medicini.
Prodorna moć UV zraka je je vrlo ogranicena i time se moze objasniti zasto se najizraženiji biološki efekti javljaju prvenstveno na koži i organu vida.
UV-B zraci imaju najizrazitiji biološki efekat na organizam. Na koži izazivaju eritem, a pri dužoj ekspoziciji i opekotine drugog stepena. Tačno je da je koza crnaca manje osetljiva na UV zračenje, jer je njoj potrebna 2-3 puta veca doza zračenja da bi se na njoj pojavio eritem. Najosetljiviji delovi tela na ovo zračenje su: grudi, pa trbuh, zatim leđa i lice, a najmanje osetljivi su gornji i donji ekstremiteti.
Simptomi se mogu kretati od blagog crvenila do pojave vezikula na izloženim delovima tela, tranzitnog su karaktera i prolaze posle nekoliko dana bez primetnih posledica.
Dugotrajna ekspozicija stvara veća oštećenja na koži, čiji je krajnji rezultat pojava “staračke kože”, koja je smežurena, izbrazdana i posuta mnogim pigmentovanim mrljama. Ove promene se zapažaju na najizloženijim delovima tela.
Većina zraka ovog dela spektra ima i kancerogeno dejstvo.
Upoteba krema za sunčanje jeste jedna od mera za ublažavanje posledica ozračivanja, ali je najefikasnije rešenje sto kraća izloženost sunčevim zracima.