Blog sadrži teme iz astronomije i srodnih prirodnih nauka. Uživajte u svetu astronomije i prirode koja vas okružuje.
Najbliža tačka na putanji planete od Sunca naziva se perihel, a najudaljenija tačka naziva se afel. U zavisnosti od položaja tačke prolećne ravnodnevnice u odnosu na ove dve krajnje tačke zavisi i dužina godišnjih doba. Zanimljivo je da je kod nas zima kada je Zemlja najbliža Suncu, a to znači da temperatura na Zemlji uglavnom zavisi od ugla upadnih Sunčevih zraka.
Najbliža tačka na putanji planete od Sunca naziva se perihel, a najudaljenija tačka naziva se afel. U zavisnosti od položaja tačke prolećne ravnodnevnice u odnosu na ove dve krajnje tačke zavisi i dužina godišnjih doba. Zanimljivo je da je kod nas zima kada je Zemlja najbliža Suncu, a to znači da temperatura na Zemlji uglavnom zavisi od ugla upadnih Sunčevih zraka.
U svakodnevnom životu navikli smo na male jedinice za merenje rastojanja između dve tačke, ali sasvim dovoljne da shvatimo za koliko ćemo minuta ili sati stići do tačke B. Prosto i jednostavno, onako kako smo i navikli, za udaljenost nečega u našoj okolini koristićemo jedinicu m – metar, za nešto udaljenije objekte koristićemo jedinicu km – kilometar. Obim naše planete je oko 40 000 km i to je prosto zamislivo. Veliki broj ljudi na planeti je automobilom za jedan dan prešao autoputem i preko 1000 km. Na osnovu toga možemo zamislito koliko je ustvari tih 40 000 km.
Continue reading “Jedinice za merenje rastojanja u svemiru”
U naslovu je sa namerom asteroid “maleni” da ne bi sam naslov stvarao paniku, jer je on prečnika svega 2-4 metara, odnosno veličine ne veće od prosečnog automobila. U pitanju je asteroid 2018 VP1 otkriven 3. novembra 2018. godine kada je bio udaljen od Zemlje 0,003 AJ ili oko 450 000 km.
Asteroid 2018 VP1 ima nagib orbite u odnosu na ekliptiku od 3,2 stepena i period orbitiranja od oko 2 godine, pa se na osnovu toga procenjuje da će se ponovo Zemlji približiti 2. novembra, odnosno za manje od dve nedelje. Neće biti moguće posmatrati ga ni većim astronomskim teleskopima je će mu maksimalna magnituda biti oko +20.
Continue reading “Maleni asteroid ima 0,41% šanse da se sudari sa Zemljom”
Postoji veliki broj odličnih fotografija Međunarodne svemirske stanice ispred Mesečevog diska, ali ova je pravi biser.
Neverovatna slika Međunarodne svemirske stanice koja kruži oko Zemlje na oko 400 km i koja se nalazi ispred Mesečevih kratera udaljenih oko 384 000 km (u proseku) od nje. Autor je fotografiju napravi juče dok je svemirska stanica prolazila ispred tankog Mesečevog srpa (4%). Dakle, neverovatan trenutak.
Continue reading “Slika koja oduzima dah”
Poznato je da su najsjajnija nebeska tela na našem nebu Sunce, Mesec, zatim Venera, a odmah iza nje Jupiter. Međutim to nije uvek baš tako, a ovaj poznati raspored zna da poremeti upravo Mars.
A zašto je to tako?
Sjaj crvene planete varira u periodu od dve godine, a razlog je naravno promena položaja u odnosu na Zemlju i Sunce, kao i to da Marsova revolucija (vreme okretanja oko Sunca) iznosi oko dve godine (zemaljske godine). Kada se Mars nalazi sa strane Sunca gde je i Zemlja, a posebno kada se Zemlja nalazi između Marsa i Sunca sjaj crvene planete je najveći (Mars u opoziciji), dok je sjaj najslabiji kada se Mars nalazi sa suprotne strane Sunca od Zemlje.
Continue reading “Mars u opoziciji i sjajna fotografija snimljena iz Beograda”
Mesec, jedini Zemljin prirodni satelit, oduvek je privlačio pažnju ljudi. Od osvita čovečanstva kao veličanstveni objekat na nebu pa sve do stupanja na njegovo tlo u savremeno doba.
Emisiju “5 minuta za fiziku i astronomiju” vodi Jovan Aleksić, astrofizičar i popularizator nauke:
Continue reading “Mesec – 5 minuta za fiziku i astronomiju – (video)”
Letelicu Voyager 1 NASA je lansirana 5. septembra 1977. godine sa ciljem da istraži spoljni Sunčev sistem, kao i međuzvezdani prostor. Letelica je na Zemlju poslala veliki broj naučnih podataka, ali jedna fotografija je jednostavno postala nekako posebna.
Na današnji dan, 14. februara 1990. godine Voyager 1 je sa udaljenosti od 6 milijardi kilometara napravio fortografiju na kojoj se naša planeta vidi kao bleda plava tačka u svemiru, onakvu kakvu je niko do tada nije video. Bila se samo još jedna bleda tačka u svemiru koje ni po čemu nije bila posebna i delovala je tako ranjivo kada se uporedi sa osećajem koji ljudi imaju na njenoj površini.
Na zahtev Karl Sagana NASA je poslala naredbu Continue reading “30. godina fotografije “Pale blue dot””
Već tradicionalno za svaku godinu NASA objavljuje video Mesečevih mena za celu godinu po satima.
Video pokazuje Mesečeve mene u 2020. godini. Takođe, paralelno s
menama možete prratiti datum i vreme, udaljenost od Zemlje, položaj Meseca na njegovoj orbiti oko Zemlje, libraciju…
Video može pomoći kada planirate posmatračke aktivnosti Meseca, kao i drugih objekata. Ako posmatrate Mesec znaćete koje kratere možete videti, a ako npr. posmatrate meteorski roj znaćete u kojoj će fazi biti Mesec i da li će ometati posmatranje.
Prikazana su i imena mora, većih kratera i mesta sletanja Apollo misije. Continue reading “Mesečeve mene u 2020. godini (video od 5 min)”
Kratka objašnjenja:
Konjukcija predstavlja bliski prividni položaj dva (ili više) nebeskih tela na nebu, kada se posmatra sa Zemlje.
Elongacija je ugao između Sunca i planete ili nekog drugog nebeskog tela gledano sa Zemlje.
Opozicija je položaj nebeskog tela u Sunčevom sistemu kada se ono nalazi sa suprotne strane Sunce u odnosu na Zemlju, odnosno Zemlja se nalazi između nebeskog telea i Sunce.
Bliski susret je prividni susret nebeskih tela na malom delu neba
Ekvinocilj (ravnodnevnica) je trenutak kada Sunce po svom kretanju po ekliptici preseče nebeski ekvator. Dešava se dva puta godišnje.
Solsticij opisuje najviši i najniži položaj Sunca u odnosu na nebeski ekvator. Dešava se dva puta godišnje.
Povoljan položaj za posmatranje je najviši položaj nekog nebeskog tela u trenutku kada preseca nebeski meridijan, odnosno kada to nebesko telo kulminira
Nebeski meridijan je zamišljeni krug na nebeskoj sferi koji sadrži severni i južni nebeski pol, severnu i južnu tačku horizonta, zenit i nadir.
Continue reading “Kalendar astronomskih događaja u 2020. godini”
SVEMIR 