Danas i nije neka novost kada čujemo da je neka nova vansolarna planeta otkrivena, jer je poznatih nekoliko hiljada a procene su da velika većina zvezda u našoj galaksiji poseduje u svom sistemu jednu ili više. Međutim, ono što može biti zanimljivo jeste otkriće planetarnog sistema oko nama najbliže zvezde.

Nama najbliža zvezda je Alfa Kentari ili zvezda Toliman koja je ustvari trojni sistem, ali je golim okom moguće videti samo najsjajniju komponentu. Magnituda zvezde Toliman iznosi oko – 0.1, pa prema tome iako je najbliža nije i najsjajnija na nebu. Sjajnije su zvezde Sirijus, Kanopus i Arktur.

Nije vidljiva sa naših geografskih širina, već da biste je videli potrebno je da otputujete na jug ispod 30 stepeni severne geografske širine, odnosno minimum negde na sever Afrike ili Srednje Amerike.

Iz ovog trojnog sistema zvezda Proxima Kentauri prilazi najbliže Suncu na udaljenosti od 4,28 svetlosne godine. Zvezda je ustvari crveni patuljak sa masom oko 1/8 Sunčeve.

Oko ove zvezde je 2016. godine potvrđeno otkriće planete Proxima Kentauri b nešto masivnije od Zemlje koja se oko nje okrene za 11,2 dana i koja je udaljena svega 7 miliona km. Zbog ove blizine i male površinske temperature matične zvezde voda, ukoliko postoji, može biti u tečnom stanju. Odnosno, planeta se nalazi u nastanjivoj zoni.

Upravo oko ove zvezde se trenutno potvrđuje postojanje i druge planete Proksima Kentauri c mase između Zemljine i Neptunove, odnosno očekuje se potvrda otkrića tzv. superzemlje. Ovo potencijalno otkriće je objavio Mario Damasso i njegove kolege sa Nacionalnog instituta za astrofiziku 15. januara 2020. godine, a istog dana rad je objavljen u časopisu Science Advances.

Veliki broj planeta otkriven je metodom tranzita, odnosno merenjem promene sjaja neke zvezde kada planeta prođe između nas i matične zvezde. Slikovito prikazano ispod:

Ipak, otkriće ove planete je zahtevalo primenu druge metode, odnosno metode radijalne brzine. Planeta i zvezda rotiraju oko zajedničkog centra mase i takvo rotiranje izaziva kod zvezde blago ljuljanje. Ova metoda je omogućava lakše otkriće masivnijih planeta koje izazivanju veće ljuljanje i u tom slučaju zvezda se od nas udaljava i približava što se detektuje pomoću crvenog i plavog pomaka. Video ispod daje ponovo slikovit prikaz ovde metode:

Trenutno se analiziraju podaci 17,5 godina unazad da bi se potvrdilo da li podaci o crvenom i plavom spektru potiču od potencijalne planete.

Dosadašnji podaci govore da potencijalna planeta orbitira oko zvezde Proxima Kentauri za 5,2 godine i da je oko 6 puta masivnija od Zemlje. Iako je u tzv. nastanjivoj zoni poznato je da su zvezde crveni patuljci aktivni kada su u pitanju solarne baklje koje na toj udaljenosti od 7 miliona km mogu oduvati atmosferu potencijalne planete.

Velika je verovatnoća da će ovo otkriće biti potvrđeno, ali da sačekamo.