Category: Galaksije i magline

Galaksija Sombrero i veliki broj zbijenih zvezdanih jata

On By Predrag AgatonovićIn Galaksije i magline, Slike SvemiraLeave a comment

Slika govori više od reči. Ono što dominira na slici jesu zbijena zvezdana jata koja se nalaze u galaksiji Sombrero koja u Mesijeovom katalogu nosi oznaku M104.

Na slici je vidljivo 136 zvezdanih jata, a procenjuje se da ih je u ovoj galaksiji oko 1900. U poređenju sa našom galaksijom Mlečni put koja ima oko 200 ovakvih jata, Sombrero ima zadivljujuću broj istih.

Mađutim, galaksija M87 ima oko 12 000 takvih zbijenih zvezdanih jata, ali je i veličine ove eliptične galaksije ogromna.

Galaksija Sombrero je udaljena od nas oko 30 miliona svetlosnih godina i nalazi se u pravcu sazvežđa Device. U njenom centru se nalazi supermasivna Crna rupa koja ima masu oko milijardu Sunčevih. Takođe, ovaj objekat je jedan od najzanimljivijih za astrofotografe amatere širom sveta. Continue reading “Galaksija Sombrero i veliki broj zbijenih zvezdanih jata” →

Malo drugačija Andromeda

On By Predrag AgatonovićIn Galaksije i magline, Slike SvemiraLeave a comment

Andromeda je viđena drugim “očima”, pomoću svemirskih teleskopa Herschel i XMM-Newton.

“XMM-Newton” je ESA – in teleskop koji traga za redndgenskim izvorima u svemiru, odnosno izvorima X zračenja. Lansiran je 10.

XMM-Newton - ESA

decemba 1999. godine pomoću rakete Ariane 5.

Ime sve govori. X – se odnosi na zračenje, MM – multi-mirror (poseduje 170 tankih cilindričnih ogledala) i u čast Isaka Njutna.

“Herschel”, ESA – ina svemirska opservatorija, nosi najveći i najmoćniji infracrveni teleskop do sada. Cilj ove misije je bolje upoznavanje Continue reading “Malo drugačija Andromeda” →

M66

On By Predrag AgatonovićIn Galaksije i magline4 Comments
Leo Triplet

Galaksija NGC 3627, sa mesijeovom oznakom M66, nalazi se u sazvežđu Lav. Jedna je od tri galaksije koje čine poznati Leo Triplet, zajedno sa M65 i NGC3628. Udaljena je od nas 35 miliona svetlosnih godina.

U prečniku ima oko 100 000 svetlosnih godina, po čemu je veoma slična našoj galaksiji Mlečni Put.

M66 je veoma bogata gasovima i prašinom, a na slici se jasno uočavaju područija sa plavim mladim zvezdama. Crvene tačke predstavljaju starije zvezde. Na oblik spiralnih krakova verovatno utiče Continue reading “M66” →

Lokalno jato galaksija

On By Predrag AgatonovićIn Galaksije i maglineLeave a comment
Mlečni Put - Foto Nasa

Galaksija Mlečni Put je galaksija u kojoj se nalazi naš Sunčev sistem. Na samoj periferiji, na nekih 27000 svetlosnih godina od njegovog centra nalazi se Sunce zajedno sa svojim planetama i nama. Naša Galaksija, prema nekim procenama sadrži preko 2oo milijardi zvezda i to je čini galaksijom prosečne veličine, ako gledamo poznat Svemir. Međutim ako gledamo samo galaksije u našem okruženju, odnosno u krugu od 10 miliona svetlosnih godina, onda je možemo svrstati u red najvećih galaksija. Sa Zemlje se vidi kao traka zvezda, baš kao na slici. Naravno pod odličnim posmatračkim uslovima.

Naša galaksija nije usamljena u ovom delu Svemira. U njenom susedstvu nalaze se i druge galaksije koje nam sa površine Zemlje izgledaju kao blede flekice zbog njihove udaljenosti.

Prema najnovijim procenma i nakon otkrića još nekoliko članova lokalnog jata, procenjuje se da ih ima više od 40.

Najpoznatije galaksije Continue reading “Lokalno jato galaksija” →

Otkrivena zanimljiva struktura oko naše galaksije

On By Predrag AgatonovićIn Astronomska dešavanja i najave, Galaksije i magline1 Comment

Iznad i ispod centra naše galaksije Mlečni Put otkrivena je zanimljiva struktura u obliku peščanog sata ili mehurova ili balona, kako su sve do sada opisivali oblik ove strukture. Za ovo otkriće je zaslužan Nasin teleskop Fermi (Fermi Gamma-ray Space Telescope – FGST).

Ovako bi "mehurovi" trebalo da izgledaju

Continue reading “Otkrivena zanimljiva struktura oko naše galaksije” →

Ko je stariji: Kvazar ili Galaksija – preuzeto

On By Predrag AgatonovićIn Galaksije i magline, Nauka na drugim sajtovimaLeave a comment

Šta je nastalo pre – kvazar ili galaksija? Astronomi su dugo verovali da su mlade galaksije “hranile” tajanstvene “crne rupe” u njihovim središtima – sve dok ove “crne rupe” nisu postale kvazari koji su neverovatno veliki i snažni izvori energije.

Ali naučnici su sada otkrili kvazar koji, kako izgleda,
“izbućkava” nove zvezde u odsustvu “galaksija-domaćina”.
Otkriće ukazuje da kvazari stvaraju neke galaksije a ne da
se događa suprotno – da galaksije omogućavaju stvaranje
kvazara.

“To je izuzetno značajan rezultat, ako bude potvrđen daljim
istraživanjem Continue reading “Ko je stariji: Kvazar ili Galaksija – preuzeto” →

Galaksija Andromeda

On By Predrag AgatonovićIn Galaksije i magline7 Comments

Galaksija Andromeda je najbliža galaksija Mlečnom Putu (našoj galaksiji), a približna udaljenost iznosi 2,2 miliona svetlosnih godina Continue reading “Galaksija Andromeda” →

Galaksija Mlečni put – dopunjeno novom informacijom

On By Predrag AgatonovićIn Galaksije i magline5 Comments

Mlečni put (Galaksija) (slika 1.) u suštini predstavlja beličastu traku, koju boje milijarde zvezda, a koja se pruža preko celog noćnog neba, pa je na osnovu toga i cela Galaksija dobila ime.  Ta beličasta traka predstavlja deo naše Galaksije, onako kako je mi vidimo iz našeg položaja u njoj. Još davne 1610. godine je Galileo uočio da se ova beličasta traka sastoji od zvezda, a više od 100 godina kasnije je Vilijam Heršel to i dokazao. Od tada počinje intenzivno istraživanje Galaksije koje traje i danas. Continue reading “Galaksija Mlečni put – dopunjeno novom informacijom” →

M1 – Krab nebula

On By Predrag AgatonovićIn Galaksije i magline, Izvan sunčevog sistema..., Posmatranje neba, Slike Svemira3 Comments

Daleke 1054. godine, tačnije 4. jula, kineski astronomi su zapazili na nebu sjajnu zvezdu u sazvežđu Bik, koja je po sjaju bila bila jednaka mladom Mesecu. Ova pojava tada nije primećena samo iz Kine, već i iz još nekih zemalja severne polulopte.
U stvari, to nije bio sjaj jedne zvezde, već jedna od najvećih eksplozija koje se dešavaju u Svemiru – eksplozija supernove. Supernova je stadijum u životu jedne masivne zvezde, kada zvezda u eksploziji odbaci svoj omotač, a jezgro se sabije do neverovatno malih razmera u odnosu na svoju masu. Ova zvezda je tada skoro potpuno uništena Continue reading “M1 – Krab nebula” →